Ojcostwo
Badania pokazują, że rodziny, w których ojciec jest obecny w życiu rodzinnym, i w których jest większe równouprawnienie funkcjonują lepiej. W Norwegii istnieje wiele rozwiązań, które dają ojcu możliwość kontaktu z dzieckiem, a matce uczestnictwa w życiu zawodowym.
Wysoki odsetek uczestnictwa w życiu zawodowym
Norwegia zaliczana jest do krajów o wysokich kosztach życia. Wydatki na mieszkanie, jedzenie i inne są wysokie. Sprawia to, że utrzymanie się najczęściej wymaga, aby oboje partnerzy posiadali dochód. W Norwegii prawie wszystkie kobiety pracują już na pełny etat w momencie, gdy dziecko kończy 2 rok życia. Jest to możliwe dzięki wsparciu państwa, które oferuje korzystne rozwiązania.
Urlopy związane z rodzicielstwem
Urlop macierzyński i ojcowski pozwala rodzicom na pozostanie w domu ze swoim nowonarodzonym dzieckiem otrzymując przy tym świadczenia pieniężne. Okres urlopu wynosi razem 46 tygodni (100%), z czego 15 tygodni przysługuje matce i 15 ojcu. Rodzice mogą dowolnie rozdysponować ostatnich 16 tygodni. Jeżeli ojciec nie wybierze przysługującego mu urlopu, urlop przepada. W Norwegii oczekuje się, że okres ostatnich 16 tygodni zostanie podzielony równo między matkę i ojca. Okres ten nie jest przewidziany jako urlop tylko dla matki.
Aby otrzymać zasiłek rodzicielski musisz spełnić następujące kryteria:
- w okresie ostatnich 10 miesięcy otrzymywać dochód przynajmniej przez 6 miesięcy
- posiadać dochód roczny w wysokości przynajmniej 53 000 NOK
- mieszkać w Norwegii
- należeć do norweskiego systemu ubezpieczeń społecznych
Tanie przedszkole
Przedszkola są w Norwegii dofinansowywane przez państwo. Oferta ta przeznaczona jest dla dzieci w wieku od 12 miesięcy do 6 roku życia. Przedszkole zapewnia opiekę pedagogiczną, kierowaną przez nauczycieli przedszkolnych, którzy posiadają przynajmniej trzyletnie wykształcenie pedagogiczne. Koszt miejsca w przedszkolu nie powinien przekraczać 6% dochodu rodziny i wynosić więcej niż 3230 NOK miesięcznie.
93% wszystkich dzieci w Norwegii w okolicach 2 roku życiu uczęszcza do przedszkola. Ten wysoki procent związany jest z tym, że większość kobiet i mężczyzn pracuje na pełen etat. Przedszkole jest równocześnie doskonałą możliwością dla dziecka, aby nauczyć się języka norweskiego, a dla rodziców nawiązania kontaktu z innymi rodzicami dzieci w tym samym wieku.
Świetlica szkolna SFO
Gmina zobowiązana jest do zapewnienia oferty świetlicy szkolnej. Jest to oferta dająca możliwość przebywania dzieciom w szkole przed i po lekcjach, która jest skierowana do dzieci od 1 do 3 klasy szkoły podstawowej. Gmina posiada również ofertę dla dzieci ze specjalnymi potrzebami, które uczęszczają do klas od 1 do 7. Świetlica szkolna określana często w Norwegii skrótem SFO jest areną zabaw, kultury i zajęć pozaszkolnych praz zapewnia opiekę nad dziećmi przed i po lekcjach. Koszt SFO zależny jest od dochodu rodziny i miejsca zamieszkania, nie może jednak przekraczać 6% dochodu rodziny. Gdzieniegdzie istnieje darmowa oferta SFO dla dzieci 1 klas szkoły podstawowej pochodzących z rodzin o niskim dochodzie.
Współpraca pomiędzy szkołą a rodzicami
Norweskie szkoły przykładają dużą wagę do współpracy z rodziną dziecka. Zarówno dom, jak i szkoła są postrzegane jako ważne dla dziecka areny. Dobra współpraca może przynieść duże korzyści w zakresie nauki, nabywania umiejętności społecznych i rozwoju dziecka.
Główna odpowiedzialność za stworzenie przestrzeni do współpracy z rodziną spoczywa na szkole. Współpraca może odbywać się na różne sposoby, ale zazwyczaj ma ona formę planowanych spotkań zwanych rozmową rozwojową (utviklingssamtale) i zebraniem rodziców (foreldremøte). Rozmowa rozwojowa, to rozmowa między dzieckiem, szkołą i rodzicami, a przedmiotem rozmowy jest dziecko. Daje ona możliwość wspólnego spojrzenia na postępy w nauce dziecka i jego rozwój społeczny, a także zaplanować działania, które zapewnią właściwy rozwój oraz porozmawiać o trudnościach jakich dziecko może doświadczać.
Zebranie rodziców, to spotkanie, na które zaprasza się rodziców. Jego celem jest nawiązanie dobrej relacji z rodzicami oraz zapoznanie rodziców z tym, co dzieje się w szkole i klasie. Jest to również ważne spotkanie dla nauczycieli, które umożliwia uzyskanie informacji zwrotnej od rodziców, ich punktu widzenia na temat dnia szkolnego dziecka.
Jeśli potrzebujesz tłumacza, szkoła zadba o to, by przy rozmowie był profesjonalny tłumacz języka, którym się posługujesz. Rozmowa tłumaczona przez tłumacza może zapobiec nieporozumieniom między rodzicami a nauczycielem. To bardzo ważne dla jak najlepszej współpracy dla dobra dziecka.
Opieka nad chorym dzieckiem (bez potrącenia z wynagrodzenia za pracę)
Każdy z rodziców może spędzić 10 dni w roku przebywając z chorym dzieckiem w domu otrzymując przy tym pełne wynagrodzenie. Jest to świadczenie z tytułu opieki nad chorym dzieckiem, po norwesku omsorgspenger lub omsorgsdager. Aby otrzymać świadczenie musisz:
- Należeć do norweskiego systemu ubezpieczeń społecznych
- Mieszkać w Norwegii
- Posiadać opiekę nad dzieckiem
- Przepracować przynajmniej 4 tygodnie.
Na ogół nie musisz składać wniosku o świadczenie, ponieważ jako pracownikowi przysługuje ci automatycznie prawo do wykorzystania określonej ilości dni opieki nad chorym dzieckiem w roku.
Jeśli nie spełniasz kryteriów, aby otrzymać świadczenie z tytułu opieki nad chorym dzieckiem u pracodawcy, być może masz prawo, aby otrzymać to świadczenie z NAV. Istnieją również świadczenia związane z opieką nad starszymi, chorymi rodzicami.
Chcesz dowiedzieć się więcej?
Posłuchaj dyrektora technicznego, Ole Nordfjell, który opowiada o tym, jakie masz możliwości jako ojciec w Norwegii.
Poniżej możesz przeczytać o różnych instytucjach i organizacjach, z którymi możesz się skontaktować, jeśli potrzebujesz pomocy lub informacji.
Urlop macierzyński/ojcowski i zasiek opiekuńczy
Na stronie internetowej Norweskiej Inspekcji Pracy znajdziesz informacje o urlopie macierzyńskim/ojcowskim w języku polskim www.arbeidstilsynet.no. Bardziej szczegółowe informacje o urlopie macierzyńskim/ojcowskim, wymiarze urlopu ojcowskiego i zasiłku rodzicielskim znajdziesz na stronie internetowej NAVu (dostępne tylko w języku norweskim i angielskim) www.nav.no.
Przedszkole
Norweskie Ministerstwo Oświaty przygotowało nagranie informacyjne w języku polskim o przedszkolu w Norwegii. Można je obejrzeć tutaj: www.vimeo.com.
Zdrowie seksualne i reprodukcyjne
Na stronie internetowej www.zanzu.no możesz przeczytać po polsku o kwestiach związanych ze zdrowiem seksualnym i reprodukcyjnym, a także o należnych ci prawach w tym zakresie.
Szkoła średnia
Vilbli.no przetłumaczyło na język polski część z zawartych na stronie internetowej informacji dotyczących programów nauczania, które można wybrać w szkole średniej, www.vilbli.no.
Środowisko szkolne
Norweskie Ministerstwo Oświaty przygotowało pismo informacyjne w języku polskim skierowane do rodziców i uczniów na temat zasad związanych ze środowiskiem szkolnym. Możesz je pobrać tutaj: www.udir.no.
Współpraca pomiędzy szkołą a rodzicami
Zarząd Rady Rodziców ze szkoły podstawowej daje porady rodzicom dotyczące współpracy pomiędzy szkołą a rodzicami www.foreldreutvalgene.no
System szkolnictwa
Na stronie internetowej www.utdanning.no możesz przeczytać w języku polskim o norweskim systemie szkolnictwa.