Umowa o pracę
Jako pracownik musisz zawsze mieć pisemną umowę o pracę. Chroni ona twoje prawa jako pracownika. Co do zasady powinieneś zostać zatrudniony na stałe. Umowa o pracę musi również zawierać rzeczywisty wymiar czasu pracy. Obowiązkiem pracodawcy jest zadbanie o to, abyś otrzymał umowę o pracę. Czas pracy nie może wynosić więcej niż 9 godzin dziennie, i nie więcej niż 40 godzin w tygodniu.
Wynagrodzenie za pracę
Wraz z otrzymaniem wynagrodzenia za pracę pracodawca ma obowiązek dać ci pasek z wynagrodzenia (lønnsslipp). Powinno być w nim uwzględnione, ile wynosi:
- wynagrodzenie za pracę
- odprowadzona zaliczka na podatek
- ewentualne inne potrącenia
Jeśli pracujesz w godzinach nadliczbowych należy ci się dodatek w wysokości przynajmniej 40% ustalonej stawki godzinowej lub odbiór czasu wolnego za nadgodziny (avspasering).
W Norwegii nie ma jednej ogólnej płacy minimalnej. Jest ona jednak zapewniona pracownikom kilku branż. Ich wykaz znajdziesz na stronie internetowej Norweskiej Inspekcji Pracy (link do Arbeidstilsynet).
Urlop postojowy (Permittering)
Jeśli zostaniesz wysłany na urlop postojowy (permittering) stosunek pracy zostaje zachowany. Urlop postojowy to tymczasowe rozwiązanie, w którym pracownik jest zwolniony z obowiązku pracy, a pracodawca jest w tym samym czasie zwolniony z wypłaty wynagrodzenia za pracę. Aby móc zastosować urlop postojowy musi zaistnieć uzasadniona przyczyna, która leży po stronie firmy, a nie pracownika. Pracodawca jest zobowiązany wręczyć ci pisemne powiadomienie 14 dni przed rozpoczęciem urlopu postojowego. Natomiast obowiązkiem pracownika jest powiadomienie NAVu o urlopie postojowym.
Wypowiedzenie
Jeśli zostaniesz zwolniony z pracy, wypowiedzenie umowy o pracę musi mieć zawsze formę pisemną oraz zawierać rzeczowe uzasadnienie. Wypowiedzenie umowy o pracę może mieć miejsce na przykład, gdy doszło do poważnego wykroczenia, jak kradzież lub gdy pracownik stawił się do pracy w stanie nietrzeźwości. Niezadowolenie z wykonywanej przez ciebie pracy nie stanowi podstawy do wypowiedzenia umowy o pracę.
Dumping socjalny i praca na czarno
Jeśli jako pracownik zagraniczny w Norwegii otrzymujesz znacznie niższe wynagrodzenie za pracę i masz gorsze warunki pracy niż pracownicy norwescy, doświadczasz dumpingu socjalnego. Dumping socjalny może oznaczać gorsze wynagrodzenie za pracę, gorsze przeszkolenie z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy lub pracę, która jest bardziej obciążająca niż ta, która jest standardem dla norweskiego pracownika. Konsekwencjami dumpingu socjalnego są między innymi poważne problemy zdrowotne i zwiększone ryzyko wypadku w pracy.
Pracując na czarno zostajesz pozbawiony wszystkich praw, jakie przysługują pracownikowi w Norwegii. Jeśli nie masz numeru tymczasowego (D-nummer), numeru personalnego lub umowy o pracę, nie będziesz mógł skorzystać z praw, które należą się pracownikowi.
Chcesz się dowiedzieć więcej?
Posłuchaj dyrektora Reform, Are Saastad, który bardziej szczegółowo opowiada o prawach pracownika w Norwegii.
Poniżej możesz przeczytać o różnych instytucjach, do których możesz się zwrócić, jeśli potrzebujesz pomocy.
Doświadczasz dyskryminacji?
Czujesz się dyskryminowany lub szykanowany? Komisja ds. Dyskryminacji (Diskriminerinsnemda) może stwierdzić, czy to, czego doświadczasz jest niezgodne z prawem. Komisja ds. Dyskryminacji posiada na swojej stronie internetowej informacje w języku polskim. Aby dowiedzieć się więcej odwiedź stronę: www.diskrimineringsnemda.no
Inspekcja Pracy (Arbeidstilsynet)
Na stronie internetowej Norweskiej Inspekcji Pracy przeczytasz więcej o twoich prawach w kwestiach takich jak: stosunek pracy, umowa o pracę, czas pracy, wypowiedzenie i innych. Strona jest dostępna również w języku polskim: www.arbeidstilsynet.no
Praca na czarno i dumping socjalny
Przy podejrzeniu przestępstwa związanego z rynkiem pracy możesz wysłać zawiadomienie do Norweskiej Inspekcji Pracy na: tips.arbeidstilsynet.no lub zadzwonić do Urzędu Skarbowego (Skatteetaten) na numer telefonu 800 80 000. Składając zawiadomienie możesz pozostać anonimowy.
Urząd Pracy (NAV)
Na stronie internetowej NAVu wybrane informacje zostały przetłumaczone na język polski. Jeśli chcesz się dowiedzieć więcej zajrzyj na www.nav.no. Kontaktując się z NAVem masz prawo do tłumacza.
Informacje o podatku
Na stronie internetowej Norweskiego Urzędu Skarbowego (Skatteetaten) możesz znaleźć informacje, w języku norweskim i angielskim, dotyczące tego, co należy zrobić, jeśli się mieszka i pracuje w Norwegii: www.skatteetaten.no.
